ارزیابی واکنش لاین‏ های موتانت برنج (Oryza sativa L.) به تنش شوری در مرحلۀ گیاهچه‏ ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 دانشیار، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

3 استاد، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

4 استادیار، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر جهش‏زاهای شیمیایی بر رقم برنج ’طارم محلی‘ در شرایط تنش شوری، بذور رقم برنج ’طارم محلی‘تحت تیمار دو موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (14 میلی‏مولار) و سدیم آزید (2 میلی‏مولار)، قرار گرفت و در نسل دوم بوته‏هایی که از نظر صفات مهم اقتصادی مطلوب بودند، انتخاب شدند. گیاهچه‏های حاصل از این بوته‏ها در نسل سوم با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل دو‌عاملی در قالب طرح پایۀ کاملاً تصادفی در سه تکرار، در دو سطح شوری صفر و 12 دسی‏زیمنس بر متر در محیط هیدروپونیک ارزیابی شد. نتایج ‏پژوهش حاضر نشان می‏دهد که دو لاین موتانت حاصل از تیمار اتیل متان سولفونات در گروه متحمل قرار گرفتند که در مقایسه با شاهد (بدون اعمال موتاسیون) تحت تنش شوری بهتر عمل کردند و دو لاین حساس به شوری نیز تحت تیمار این موتاژن مشاهده شد، درحالی‏که بیشتر لاین‏های موتانت حاصل از تیمار سدیم آزید در تنش شوری مشابه با رقم شاهد عمل کردند. همچنین چند لاین حساس به شوری از این موتاژن شناسایی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating reaction of rice (Oryza sativa L.) Mutant lines to salt stress at seedling stage

نویسندگان [English]

  • Zahra Majidi 1
  • Gholam Ranjbar 2
  • Nadali Jelodar 3
  • Nadali Bagheri 4
1 M.Sc. Student, Department of Biotechnology and Plant Breeding, Faculty of Plant Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU)
2 Associate Professor, Department of Biotechnology and Plant Breeding, Faculty of Plant Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU)
3 Professor, Department of Biotechnology and Plant Breeding, Faculty of Plant Sciences, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU)
4 Assistant Professor, Department of Biotechnology and Plant Breeding, Faculty of Plant Sciences, Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU)
چکیده [English]

In order to evaluate chemical mutation on cultivar mahali Tarrom’ in salt stress, seeds of rice cultivar ‘mahali Tarrom’ were treated with two chemical mutagens, ethyl methane sulfonate (14 mM) and sodium azide (two mM). In second generation, appropriate plants for economically important traits have been selected. seeding of selected plants were tested under salt stress in third generation using a factorial experiment with two factors based on completely randomized design with three replications at two salinity levels (zero and 12 dSm-1) were in hydroponic media. Results showed that two mutant lines obtained by treatment of ethyl methane sulfonate were stayed at tolerance group that acted better in comparison with the control (non-treated) under salt stress. However, two sensitive lines to salinity conditions were observed under mutagen treatment, while most of mutant lines in sodium azide treatment under salinity conditions were performed similar to control. Also, a number of sensitive lines to salinity were identified under treatment with this mutagen. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • ethyl methane sulfonate
  • mutation
  • rice
  • salt stress
  • Sodium azide