بررسی اثر بی‌کربنات آب آبیاری بر رشد و برخی خصوصیات فیزیولوژیک شش پایه رویشی سیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، کرج، ایران

2 گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران

چکیده

این تحقیق به‌منظور بررسی اثر بی‌کربنات کلسیم محلول غذایی بر برخی صفات رشدی و فیزیولوژیک پایه‌های رویشی سیب به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1391 و 1392 انجام شد. در این آزمایش اثر سه سطح بی‌کربنات (0 و 5/7 و 15 میلی‌مول بی‌کربنات کلسیم) بر پایه‌های رویشی یک­ساله سیب M25، M9، M7، M26، MM106 و MM111 کشت‌شده در بستر پرلیت و کوکویت به نسبت 1:1 بررسی گردید. نتایج نشان داد که سطوح مختلف بی‌کربنات کلسیم اثرات متفاوت بر روی صفات موردمطالعه داشتند. بی‌کربنات کلسیم، خصوصاً غلظت 15 میلی‌مول موجب کاهش ارتفاع نهال، قطر تنه، تعداد شاخه­های فرعی، ماده تر و خشک برگ، محتوی کلروفیل، در پایه‌های رویشی سیب شد؛ اما نشت یونی، پرولین و کربوهیدرات پایه‌های رویشی سیب را افزایش داد. درمجموع در این پژوهش M9 و M26 به‌ترتیب، متحمل‌ترین و حساس‌ترین پایه به شرایط قلیایی حاصل از بی‌کربنات کلسیم تشخیص داده شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of bicarbonate effects on some of physiological and growths parameters of 6 apple rootstocks

نویسندگان [English]

  • Ali Imani 1
  • Mojtaba Salimi 2
  • Ebrahim Hadavi 2
1 Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran
2 Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
چکیده [English]

In this research, effects of calcium bicarbonate on some characteristics of M7, M9, M25, M26, MM106 and MM111 rootstocks using factorial experiment based on complete randomized block design with three replications was evaluated during 2012- 2013. Three level of calcium bicarbonate (0, 7.5 and 15 mM) were used on one year old M7,M9, M25,M26,MM106 and MM111 rootstocks grown in perlite: cocopite (1:1) medium. The results showed that the different levels of calcium bicarbonate had deferent effect on studied traits. Calcium bicarbonate, especially 15 mM reduced height, trunk diameter, dry and fresh matter weight, chlorophyll and carotenoid content of rootstock. But increased ion leakage, proline and carbohydrate content in apple vegetative rootstocks. In total, the traits measured showed that M9 and M26 rootstocks were tolerant and susceptible to the high calcium bicarbonate concentrations respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rootstock
  • bicarbonate
  • vegetative growth
  • chlorophyll content
  • ion leakage
  1. ایمانی ع (1383) بیولوژی گلدهی میوه‌های معتدله (ترجمه). انتشارات سنا،  675 ص.
  2. بختیاری ن. ربیعی و طاهری م. واعظی ع. و تابنده ل (1391) اثر شوری و بی‌کربنات بر رشد رویشی و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی نهال­های زیتون ارقام زرد و آربیکن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد (M.Sc.).
  3. خلدبرین ب. و اسلام زاده ط (مترجمین). (1380). تغذیه معدنی گیاهان عالی. مرکز نشر دانشگاه شیراز، ایران.
  4. خوشخوی م.  شیبانی ب. روحانی ا. و تفضلی ع (1379) اصول باغبانی.، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه شیراز، ص 552.
  5. دهقانی ف. علایی­یزدی ف. و ملکوتی م ج (1380) بررسی کیفیت آب آبیاری در استان یزد از دیدگاه اثرات سوء تغذیه­ای. نشریه فنی 206، نشر آموزش کشاورزی، معاونت تات، وزارت جهاد کشاورزی، کرج، ایران.
  6. شهابی ع. ا. و ملکوتی، م ج (1380) تأثیر بی‌کربنات آب آبیاری در سبزینگی و غلظت عناصر غذایی در برگ نهال­های ارقام مختلف سیب. مجله علمی پژوهشی خاک و آب (ویژه‌نامه مصرف بهینه کود)، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، تهران، ایران. 12(14): 165-154،
  7. شهابی ع. ا. و ملکوتی، م ج (1381) نقش بی‌کربنات در بروز ناهنجاری­های تغذیه­ای در درختان میوه. انتشارات معاونت باغبانی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران.
  8. طاهری م (1388) مطالعه جذب و متابولیسم نیتروژن بر رشد رویشی برخی ارقام زیتون. رساله نامه دکتری علوم باغبانی. دانشکدۀکشاورزی، دانشگاه تهران.
  9. طباطبایی س.ج، ملکوتی م.ج و بای بوردی ا (1386) اثر شوری کلرید سدیم (NaCl) بر رشد، فتوسنتز و نسبت پتاسیم به سدیم سه‌پایه‌های زیتون. مجله علوم خاک و آب، 21(1):134-143.
  10. علایی ش، و تفضلی عا (1388) تأثیر شوری و تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی (کینیتین و سایکوسل) بر رشد رویشی زیتون.
  11. مطلبی­فرد ر (1379) تأثیر نوع و مقادیر مختلف کود پتاسه و اسیدی کردن آب آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی گل میخک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران.
  12. ملکوتی م ج، و همایی م (1383). حاصلخیزی خاک­های مناطق خشک (مشکلات و راه‌حل‌ها)، چاپ دوم با بازنگری کامل، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران.
  13. ملکوتی م ج، احیایی، م ع و خوش‌خبر ژ (1378) بی‌کربنات آب آبیاری مانعی درراه افزایش عملکرد محصولات کشاورزی در کشور. نشریه فنی شماره 67. مؤسسه تحقیقات خاک و آب، نشر آموزش کشاورزی، کرج، ایران.
  14. میرسلیمانی ع، و تفضلی ع (1385) تأثیر pH محلول غذایی برجذب آهن توسط 4 پایه‌های انگور. مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. شماره 71.
  15. Celik H, Katkat A V and Basar H (2006) Effects of bicarbonate induced chlorosis on selected nutrient content and nutrient ratio of shoots and roots of different maize varieties. Journal Agronmental. 5(2): 369-374.
  16. Gucci R, Tattini M and Everard J D (1996) Carbon assimilation and partitioning in olive leaves. Plant Physiology and Biochemistry. 122: S10-S20.
  17. Korcak R F (1987) Iron deficiency chlorosis. Horicalture Revew. 9: 133-175.
  18. KsouriR, Gharsalli M and Lachaal M (2005) Physiological response of Tunisian grapevine varieties to bicarbonate-induced iron deficiency. Plant Physiology. 162: 335-341.
  19. Ksouri R, Debez A Mahmoudi H Ouerghi Z Gharsalli M and Lachaa M (2007) Genotypic variability within Tunisian grapevine varieties (Vitis vinifera L.) facing bicarbonate-induced iron deficiency. Plant Physiology and Biochemistry. 45 315-322.
  20. Manul DG and Esteban A (2002) Bicarbonate and low iron level increase rot to total plant weight ratio in olive and peach rootstock. Plant Nutrition. 25: 1021-1032.
  21. Mengel K, Planker R and Hoffman B (1994) Relationsip between leaf apoplast pH and Fe chlorosis of sunflowers (Heliantus annus L.) Journal Plant Nutrition. 17: 1053-1064.
  22. Ruiz J M, Baghour M and Romrs L (2000) Efficiency of the different genotypes of tomato in relation to foliar content of Fe and response of some bioindicators. Journal Plant Nutrition. 23: 1777-1786.
  23. Sabır A, Bilir-Ekbic H Erdem H and Tangolar S (2010) Response of four grapevine (Vitis spp.) genotypes to direct or bicarbonate-induced iron deficiency. Spanish Journal of Agricultural Research. 8(3): 823-829.
  24. Zarib K and Gharsalli M (2002) Effect of bicarbonate on growth and iron nutrition of pea. Journal Plant Nutrition. 25 (10): 2143-2149.