بررسی تنوع صفات مورفولوژی، فنولوژی و عملکرد اسانس در جمعیت‏ های چهارگونه بابونه Anthemis tinctoria, A. haussknechtii, A.pseudocotula A. Altissima در شرایط مزرعه‌

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسة تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور، تهران، ایران

2 دکارشناس ارشد، گروه باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

3 استاد، بخش بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسة تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور، تهران

4 استادیار، بخش بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسة تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور، تهران

چکیده

به‌منظور بررسی صفات مورفولوژی و فنولوژی خصوصیات 24 جمعیت از چهار گونه بابونه از جنسAnthemis آزمایشی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1390‌ـ 1391 در مزرعۀ ایستگاه تحقیقاتی البرز واقع در شهر کرج به اجرا درآمد. 13 صفت قطر طولی و عرضی تاج پوشش، سطح تاج پوشش، ارتفاع و تعداد گل در بوته، زمان گلدهی و برداشت، وزن تر و خشک سر شاخه، درصد و عملکرد اسانس، دمای تجمعی رشد روزانه زمان گلدهی و برداشت اندازه‏گیری و ارزیابی شدند. مقایسۀ میانگین بین چهار گونه نشان داد که گونۀ A. tinctoria بیشترین میانگین عملکرد اسانس و گونۀ A. pseudocotula بیشترین میانگین وزن سرشاخه، قطر تاج پوشش، ارتفاع گیاه نسبت به سایر گونه‏ها را داشت. مقایسۀ میانگین بین جمعیت‏های چهار گونه نشان داد که جمعیت گالیکش (Anthemis haussknechtii) بیشترین مقدار میانگین سطح تاج پوشش، ارتفاع گیاه، تعداد گل، و وزن تر سرشاخه؛ و جمعیت بانه2 (Anthemis tinctoria) بیشترین عملکرد اسانس را نسبت به سایر جمعیت‏ها را داشتند. باتوجه به همبستگی مثبت بین صفات رویشی و زایشی گونه‏های جنس Anthemis، نتیجه‏گیری شد که عملکرد اسانس تابعی از صفات وزن تر و خشک سرشاخه، قطر تاج پوشش و ارتفاع بوته بود. با تجزیۀ خوشه‏ای جمعیت‏های چهار گونه جنس Anthemis به چهار گروه تقسیم شدند و لذا قرار‌گرفتن جمعیت‏ها داخل هر گروه، دلیل بر خویشاوندی آن‌ها بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of morphological, phonological and essential oil yield in populations of four chamomile species Anthemis tinctoria, A. haussknechtii, A. pseudocotula and A. Altissima under field condition

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Alizadeh 1
  • Sanaz Yaryab 2
  • Ali Ashraf Jafari 3
  • Parvin Salehi Shanjani 4
1 Associate Professor, Department of Gene Bank, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
2 Graduated M.Sc. Student, Department of Horticulture, Faculty of agriculture, Islamic Azad University, Karaj Branch, Iran
3 Professor, Department of Gene Bank, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Department of Gene Bank, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
چکیده [English]

In other to evaluation of morphological and phenological traits of 24 populations, from four species chamomile of the genus of Anthemis, an experiment were carried out using Randomized Completely Blocks Design (RCBD) in three replications in Alborz Research Station in Karaj, Iran during 2011-12. 13 traits including: length and width of canopy diameter, plant height, number of flower, shoot fresh and dry weight, growth degree days (GDD), essential oil percentage and essential oil yield and plant height were evaluated. Mean comparison of the four Anthemis tinctoria, A. haussknechtii, A. pseudocotula, A. Altissima, showedthatAnthemis tinctoria hadhigher length of canopy diameter, shoot fresh and dry weight and plant height than other species. Mean comparison of the population of four population showed that Galikesh population (Anthemis haussknechtii) had higher mean value of length and width of canopy diameter, plant height, number of flower, shoot fresh and dry weight than other populations but Baneh two population (Anthemis tinctoria) had higher mean value of essential oil yield compare with other populations. Regarding of positive correlation of vegetative and generative of the genus of Anthemis and maximum traits interpretation showed that essential oil yield was followed shoot fresh and dry weight, width of canopy diameter and plant height. Cluster analysis of the populations of Anthemis tinctoria, A. haussknechtii, A. pseudocotula and A. Altissima showed that the populations divided into four groups and therefore it was proved the reason of relationship between them.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chamomile
  • cover canopy
  • growth degree days
  • shoot mass

مراجع

1. افتخاری م (1390) بررسی تنوع ژنتیکی و مورفولوژیکی برخی توده‏های بابونه. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، رشته اصلاح نباتات، دانشگاه تهران.
2. امیدبیگی ر (1374-1376) رهیافت‏های تولید و فرآوری گیاهان دارویی، جلدهای اول (انتشارات فکر روز، 283 ص) و دوم (انتشارات طراحان نشر، 424 ص).
3. پیرخضری م، حسنی م و فخرطباطبایی م (1388) «ارزیابی مورفولوژیکی تعدادی از گونه‏های بابونه در دو جنس آنتیمیس و ماتریکاریا در ایران Anthemis sppوMatricaria spp». علوم باغبانی. 23(2): 119-130.
4. خاموشی ح (1391) بررسی عملکرد و صفات مورفولوژیکی جمعیت‏های مختلف چهار گونه بابونهA.triumfetti, A.tinctoria, A.pseudocotula, T.partheniumدر دو تاریخ کاشت. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، رشته اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان. صص. 128-1.
5. دست‏برهان س، زهتاب سلماسی س، نصراله‏زاده ص و توسلی ع (1389) «تأثیر برخی از ریزوباکترهای محرک رشد و کود نیتروژنی بر ویژگی‏های مورفولوژیک بابونۀ آلمانی Matricaria chamomile». بوم‏شناسی کشاورزی. 2(4): 573-565.
6. عادلی ن (1391) بررسی تنوع ژنتیکی و مورفولوژیکی و عملکرد اسانس جمعیت‏های بابونه Anthemis haussknechttitii و Anthemis triumfettii و با استفاده از روش‌های آماری چندمتغیره. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، رشته اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. صص. 127-1.
7. عامری ع ا، نصیری محلاتی م و رضوانی مقدم پ (1386) «اثر مقادیر مختلف نیتروژن و تراکم بر کارایی مصرف نیتروژن، عملکرد گل و مواد مؤثره همیشه بهار Calendula officinalis». پژوهش‏های زراعی ایران. 5: 325-315.
8. علیزاده م ع، خاموشی ح، جعفری ع ا و دانشیان ج (1391) «اثر تاریخ کاشت بر رشد رویشی و زایشی چهار گونه Anthemis prythrum، A. pseudocou، A. tinctoria و A. triumfetti»، دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران (14 الی 16 شهریور ماه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج).
9. قهرمان ا (1375) کد عمومی خانواده‏ها و جنس‏های فلور ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگل‏ها و مراتع کشور.
10. مظفریان و (1387) فلور ایران، شماره 59: تیره کاسنی (Compositae): قبیله‏های Anthemideae و Echinopeae. انتشارات مؤسسه جنگل‏ها و مراتع، چاپ اول، ص 169.
11. مهدیخانی ه، سلوکی م، زینلی ح و امام جمعه ع (1386) «بررسی تنوع ژنتیکی توده‏های بابونه آلمانی براساس صفات مورفولوژیکی». سومین همایش گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد تهران، ص 17.
 
12. Cirecell AG, Demastro G and Nano GM (1993) Comparision of chamomile biotype (Chamomilla recutita L.) Rausch. Acta Horticulture. 330: 211-212.
13. Emongor VE, Chweya JA, Key ASO and Munavu RM (1990) Effect of nitrogen and phosphorus on the essential oil yield and quality of chamomile (Matricaria chamomilla L.) flowers. East African Agricultural and Foresty. 55(4): 261-264.
14. Frank AB, Sedives KH and Hofmann l (1993) Determining grazing reading for native and tame pastures. Noth Dakota Univ. Ext. Serv. Bull., R-1061. Fargo, N.D. implication. - Proceedings of the Royal Society of Edinburgh. 89B: 45-58.
15. Leto C, Carrubba A and Cibella R (1997) Effect of sowing deity on chamomile (Chamomilla recutita) in a semi arid Sicilian environment. Horticultural Abstracts, 5326.
16. Siddiqui MH, Oad FC and Jmaro GH (2006) Emergence and nitrogen use efficiency of maize under different tillage operation and fertility levels. Asian Journal of Plant Sciences. 5(3): 508-510.
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان
خرداد 1393
صفحه 59-74

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار