بررسی تنوع ژنتیکی تعدادی از ژنوتیپ‌های نر و مادۀ پسته (Pistacia vera L.) با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی فارغ¬التحصیل گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، رفسنجان - ایران

2 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، رفسنجان – ایران

3 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، رفسنجان - ایران

4 استادیار، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، رفسنجان - ایران

5 مربی بخش تحقیقات به¬نژادی و بیوتکنولوژی مؤسسه تحقیقات پسته کشور، رفسنجان - ایران

چکیده

 به منظور مطالعۀ تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های نر پسته، تعداد 16 ژنوتیپ نر و 8 ژنوتیپ مادۀ پسته از مؤسسۀ تحقیقات پستۀ ایران (IPRI) انتخاب شدند. 12 آغازگر مورد استفاده، مجموعاً 65 قطعه DNA را تکثیر کردند که از بین آن‌ها تعداد 48 قطعه چندشکل و 17 قطعه یک‌شکل بودند. تجزیۀ خوشه‌ای براساس ماتریس تشابه و ضریب تشابه جاکارد و به‌روش UPGMA، ژنوتیپ‌های پستۀ مورد مطالعه را در فاصله تشابه 49/0 در پنج گروه اصلی قرار داد. بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های نر پسته با استفاده از نشانگر RAPD وضعیت ژنتیکی آن‎ها را مشخص کرد، به‎طوری‎که ارقام ماده به خوبی از ژنوتیپ‌های نر تفکیک شدند و به‌نظر می‌رسد ژنوتیپ نر MO12 به‌دلیل تشابه ژنتیکی کمتر با ارقام مادۀ مورد مطالعه می‌تواند گرده‌دهندۀ مناسبی برای این ارقام باشد که لازم است در این زمینه  از طریق گرده‌افشانی کنترل‌شده پژوهش‌هایی انجام شود. نتایج این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ‌های نر پستۀ مورد بررسی تنوع ژنتیکی بالاتری از ژنوتیپ‌های ماده دارند که دلیل آن پیوندنزدن ژنوتیپ‌های نر موجود در باغ‌های پسته است که باعث ایجاد تنوع وسیع‌تری در ژنوتیپ‌های نر در مقایسه‌ با ارقام ماده شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of genetic diversity among some male and female pistachio (Pistacia vera L.) genotypes using RAPD marker

نویسندگان [English]

  • Mahboubeh Hajizadeh Hosseinabadi 1
  • Hamidreza Karimi 2
  • Hosein Dashti 3
  • Mohammad Hosein Shamshiri 4
  • Ali Tajabadipour 5
1 M.Sc. Student of Horticulture, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan - Iran
2 Associate Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan – Iran
3 Associate Professor, Department of Agronomy and Plant breeding, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan - Iran
4 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan – Iran
5 Instructor of Department Plant Biotechnology and Breeding, Pistachio Research Institute of Iran, Rafsanjan - Iran
چکیده [English]

In order to study the genetic diversity among some male pistachio genotypes,16 male pistachio genotypes and 8 female pistachio cultivars were selected from Iranian Pistachio Research Institute (IPRI). 12 RAPD primers were used which totally produced 65 bands that among them 48 bands were polymorphic and 17 bands were monomorphic. Cluster analysis based on similarity matrix and Jaccard similarity coefficient and UPGMA method, at distance of 0.49 similarity, pistachio genotypes were situated into 5 main group. Study genetic diversity among male genotypes of pistachio using RAPD markers identified their genetic status so that divided Female genotypes as well as male genotypes and MO12 male genotype seems to be due to a number of less genetic similarity with female genotype can be used as an suitable pollinator for this cultivars which Research is needed in this context through controlled pollination occurs. According to the results of this research male pistachio genotypes had high diversity due to non grafting male genotypes in pistachio orchard, which make vast diversity in male genotypes in comparison with female cultivars.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster Analysis
  • Pistachio (Pistacia vera L.)
  • RAPD primer