مطالعة وراثت صفات زراعی در آفتابگردان با استفاده از روش تلاقی لاین در تستر‌

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اصلاح نباتات گرایش ژنتیک مولکولی گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز

2 استادیار گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 استاد گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز

4 دانشیار گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز

5 هیئت علمی وزارت جهاد کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

چکیده

بررسی ترکیب‏پذیری عمومی و خصوصی لاین‏ها به‌منظور استفاده از آن‏ها به‌منزلة والدین در ایجاد واریته‏های هیبرید جدید ضروری است. افزون بر این، نوع وراثت صفات می‏تواند در تصمیم‌گیری برای تعیین روش‏های اصلاحی مناسب و پیش‏بینی میزان پیشبرد ژنتیکی ناشی از گزینش کمک کند. در این پژوهش، به‌منظور بررسی ترکیب‏پذیری عمومی و خصوصی در آفتابگردان، پنج لاین نر عقیم و چهار تستر بازگردانندۀ باروری به‌صورت لاین × تستر تلاقی داده شدند. هیبریدهای حاصل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شدند. براساس نتایج حاصل، از نظر عملکرد دانه و روغن، لاین‏های نر عقیم 52، 330 و 344 و تسترهای R25و R50از ترکیب‏پذیری عمومی بهتری برخوردار بودند. ترکیبات R25× 222 و R23× 52 به‌ترتیب از نظر عملکرد دانه و روغن بالاترین ترکیب‏پذیری خصوصی را داشتند. در تبیین صفات وزن خشک طبق، وزن دانه‏های هر طبق، عملکرد دانه با پوسته، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن اثر غالبیت نقش بیشتری ایفا کرد. ارتفاع بوته و تعداد دانه‏های هر طبق توسط هر دو نوع اثر افزایشی و غالبیت کنترل شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of the inheritance of agronomic characters using line × tester crosses in sunflower (Helianthus annuus L.)

نویسندگان [English]

  • Mojhgan Tabrizivand Taheri 1
  • Seyed Siamak Alavikia 2
  • Mohammad Moghaddam Vahed 3
  • Saeid Aharizad 4
  • Mehdi Ghaffari 5
1 PhD Candidate, Plant Breeding- Molecular Genetics, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Iran
3 Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Iran
4 Professor, Department of Plant Breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Iran
5 Research scientist, Agricultural and Natural Resource, Research Center of West Azerbaijan, Iran
چکیده [English]

Determining general and specific combining ability of lines is necessary to use them as parents of hybrid varieties. In addition, estimates of the heritability of characters helps in selecting suitable breeding methods and predicting genetic gains of the traits. To determine general and specific combining abilities and gene effects of agronomic characters, five CMS lines and four restorer lines (tester) were crossed in a line × tester scheme. Hybrids were evaluated using a randomized complete block design with three replications. The results showed that CMS lines 52, 330, 344 and testers R25 and R50 had high general combiners for seed and oil yield. Hybrids R25 × 222 and ­R23 × 52 also showed high specific combining ability for seed and oil yield. For head dry weight, seed weight per head, seed yield with hull, seed yield, oil percentage and oil yield, non-additive genetic effects were important. Plant height and seed number per head were controlled by both additive and dominance effects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • additive effect
  • dominance effect
  • general combining ability
  • heritability
  • Specific combining ability

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار