به‌گزینی ژنوتیپ‏های گندم نان برای ارزش نانوایی با استفاده از نشانگرهای STS-PCR

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد رشتة اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران

3 استادیار مؤسسة اصلاح و تهیة نهال و بذر، کرج، ایران

4 دانشیار مؤسسة اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، ایران

چکیده

ارزش نانوایی در گندم‏های هگزاپلوئید، صفت بسیار پیچیده‏ای در برنامة اصلاحی گندم است. زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی بالا نقش مؤثری در استحکام گلوتن و کشش‏پذیری خمیر دارند. مکان ژنی Glu-1 رمزکنندة این زیرواحدهاست که بر روی بازوی بلند کروموزوم‏های گروه یک قرار دارد. در این پژوهش از نشانگرهای DNA مبتنی بر PCR در به‏گزینی کیفی ارقام گندم استفاده شد. دو زوج آلل Glu-D1یعنی 1Dx5-1Dy10 و 1Dx2-1Dy12 به‌ترتیب همبستگی شدیدی با قوت و ضعف ارزش نانوایی دارند و زیرواحد 1Bx7 در مکان ژنی Glu-B1 که معمولاً با یکی از آلل‏های 1By8 یا 1By9 پیوسته است با افزایش الاستیسیتة خمیر، ارزش نانوایی متوسط تا خوب دارد. نشانگرهای اختصاصی DNA به طول 450، 576، 612، 2373، 527، 669 جفت‌بازی به‌ترتیب برای آلل‏های پروتئینی 1Dx5، 1Dy10، 1Dy12، 1By8،1Bx7 و 1Dy9 تأیید شدند. در این پژوهش پتانسیل استفاده از نشانگرهای DNA جهت غربال ژنوتیپ‏های گندم از نظر ارزش نانوایی در مرحلة گیاهچه‏ای معرفی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Validation of common wheat genotypes for bread making quality using STS-PCR markers

نویسندگان [English]

  • Elham Mehrazar 1
  • Ali Izadi Darbandi 2
  • Mohsen Mohammadi 3
  • Goodarz Najafian 4
1 MSc., Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Aboureihan, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Aboureihan, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Institution of Agronomy and Plant Breeding, Karaj, Iran
4 Associate Professor, Institution of Agronomy and Plant Breeding, Karaj, Iran
چکیده [English]

Bread-making quality in hexaploeid wheat is a complex trait for breeding programs. High molecular weight glutenin subunits (HMW-GS) have an important effect on dough stability and elasticity. The Glu-1 loci that are encoded these subunits are located on the long arms of group-1 homologues chromosomes of the A, B and D genomes. In this work we used PCR-based DNA markers to distinguish wheat bread-making quality. Good and poor wheat bread-making quality is associatedwith two allelic pairs at the Glu-D1 complex locus, designated1Dx5–1Dy10 and 1Dx2–1Dy12, respectively.Among the glutenin subunits encoded at Glu-B1, thec1Bx7 allele that is usually expressed with 1By8 or 1By9 subunits, contributemoderately well to good quality. The specific DNA markers as: 450, 576, 612, 527, 2373 and 669 bp respectively were characterized for 1Dx5, 1Dy10, 1Dy12, 1By8, 1Bx7 and 1Dy9 alleles. Inthis research, we report the development of an alternativescreening method based on DNA markers at seedling stage for wheat bread making quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • bread-making quality
  • glutenin
  • Molecular markers
  • PCR
  • Wheat