شناسایی فامیل‏های دیپلوئیدگرده‏افشان (S1) برای اصلاح هیبرید‏های متحمل به شوری در چغندرقند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشتة اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

2 دانشیار رشتة اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.

3 استاد رشتة اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران.

4 استادیار بخش به‏نژادی، مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة بذر چغندرقند، کرج، ایران.

5 مربی بخش تحقیقات اصلاح و تهیة بذر چغندرقند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، ایران.

6 دانشجوی دکتری رشتة فیزیک و حفاظت خاک، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.‌

چکیده

به‌منظور شناسایی و انتخاب هیبرید‏های متحمل به شوری بر‌اساس شاخص‏های کمّی تحمل به تنش، 17 هیبرید تری‏وی‌کراس حاصل از تلاقی 17 گرده‏افشان دیپلوئید متحمل به شوری با سینگل‌کراس منو‏ژرم 7112 × 261 به همراه سه شاهد در دو آزمایش در ایستگاه تحقیقات شوری رودشت تحت تنش شوری (هدایت الکتریکی آب و خاک به‌ترتیب حدود 12 و 8 دسی‌زیمنس بر متر) و در شرایط عدم تنش در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با پنج تکرار ارزیابی شدند. بر مبنای عملکرد شکر سفید در شرایط تنش و عدم تنش، شاخص‏های کمّی تحمل به تنش محاسبه شدند. تحلیل همبستگی عملکرد شکر با شاخص‏های مذکور نشان داد که شاخص‏های تحمل (STI)، میانگین تولید (MP) و میانگین هندسی تولید ( GMP) به‌علت داشتن بیشترین ضریب همبستگی با عملکرد شکر سفید، مناسب‏ترین شاخص‏ها جهت شناسایی هیبرید‏های متحمل به شوری هستند. در‌مجموع، بر‌اساس نتایج به‌دست‌آمده از نمودار‏های بای‏پلات، پراکنش سه‌بعدی و تجزیة خوشه‏ای، هیبرید‏های شمارة 7233-29/8 * (7112*261)، 7233-29/19 * (7112*261)، 7233-29/35 * (7112*261)، 7233-29/34 * (7112*261)، 7233-29/28 * (7112*261) وهیبرید 7233-P.29 * MSC2 (شاهد متحمل) به‌منزلة هیبرید‏های متحمل برای محیط‏های دارای تنش شوری و هیبرید‏های 7233-29/1 * (7112*261)،  7233-29/5 * (7112*261)و هیبرید 436 (شاهد حساس) به‌منزلة هیبرید‏های حساس برای محیط‏های دارای تنش شوری معرفی شدند. در بین هیبرید‏های متحمل، هیبرید شمارة 7233-29/35 * (7112*261) با بیشترین میانگین عملکرد شکر در شرایط تنش شوری و نیز بالاترین مقادیر STI ,MP و GMPبه‌منزلة هیبرید برتر شناخته شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identification of S1 families as diploid pollinators for the development of salt tolerant hybrids in sugar beet

نویسندگان [English]

  • Zahra Abbasi 1
  • Mohammad Mahdi Majidi 2
  • Ahmad Arzani 3
  • Abazar Rajabi 4
  • Mohammad Reza Jahad Akbar 5
  • Parisa Mashayekhi 6
1 PhD Candidate, Genetic and Plant Breeding, College of Agriculture, Isfahan University of Technology (IUT), Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Genetic and Plant Breeding, College of Agriculture, Isfahan University of Technology (IUT), Isfahan, Iran
3 Professor, Genetic and Plant Breeding, College of Agriculture, Isfahan University of Technology (IUT), Isfahan, Iran
4 Assistant Professor, Plant Breeding, Sugar Beet Seed Institute (SBSI), Karaj, Iran
5 Instructor of Isfahan Research Center for Agriculture and Natural Resources, Isfahan, Iran
6 PhD Candidate, Soil physics and conservation, College of Agriculture, Sharekord University, Sharekord, Iran
چکیده [English]

In order to identify and selection salt tolerant hybrids based on tolerance indices, 17 sugar beet three-way cross hybrids produced by crosses between 17 salinity improved S1 pollinators and a cytoplasmic male sterile (CMS) single cross as female, along with three control genotypes were grown in 2007 in Rudasht Station (Isfahan) under saline (12 dS/m and 8 dS/m for water and soil) and non-saline field conditions using a randomized complete block design with five replications. Five salt tolerance indices including stress susceptibility index (SSI), stress tolerance index (STI), mean productivity (MP), geometric mean productivity (GMP) and stress tolerance (TOL) were used to evaluate the white sugar yield in stress and non-stress conditions. Correlation analysis showed that MP, GMP and STI had significantly positive correlation coefficient with white sugar yield under both stress and non-stress conditions suggesting that these indices are more efficient for determining salt tolerant genotypes. Based on multivariate biplot, triple plot and cluster analysis, hybrids number 7233-29/19 * (7112*261), 7233-29/35 * (7112*261), 7233-29/34 * (7112*261), 7233-29/28 * (7112*261) and 7233-P.29 * MSC2 recognized as salt tolerant genotypes and hybrids number 7233-29/1 * (7112*261), 7233-29/5 * (7112*261) and 436 HYBRID were introduced as salt sensitive genotypes. Genotype number 7233-29/35 * (7112*261) with highest white sugar yield in stress condition was the best.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hybrid
  • Salt tolerance
  • Sugar beet
  • Tolerance Index
  • white sugar yield

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار