دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
بررسی اثر تنش های سرمایی، گرمایی و شیمیایی در القای آندروژنز در گیاه زینتی لیسیانتوس (Eustoma grandiflorum)
1
12
FA
محمد مهدی
فخرائی
دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، شیراز، ایران
mmfakhraei@ut.ac.ir
مصطفی
عرب
استادیار گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان - دانشگاه تهران، ایران
mosarab@ut.ac.ir
مهران
عنایتی شریعت پناهی
دانشیار بخش تحقیقات کشت بافت و انتقال ژن، پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، کرج، ایران
m_shariatpanahi2002@yahoo.com
روشهای متعددی برای تولید گیاهان هاپلوئید وجود دارد که یکی از انواع کارآمد آنها آندروژنز بهویژه کشت میکروسپور است. نتایج مطالعات متعدد نشان میدهد که اعمال تنش بهمنزلۀ یک عامل محرک، در القای رویانزایی میکروسپور مؤثر است. در آزمایش اول اثر تیمار دمایی شامل تنش سرما و تنش گرما به همراه کنترل بررسی شد. در آزمایش دوم اثر 2,4-D و در آزمایش سوم اثر PEG-4000 در محیط کشت بررسی شدند. در ادامه از تنشهای دیگری شامل pH بالای محیط القا، اتانول و همچنین دور بالای سانتریفیوژ در القای آندروژنز استفاده شد. نتایج نشان داد که بر اثر پیشتیمار سرمایی ˚C 4 بهمدت یک روز تقسیم سلولی صورت گرفت؛ همچنین با تنش گرمایی ˚C 35 بهمدت دو روز تقسیم سلولی ایجاد شد. از میان تنشهای دمایی، پیشتیمار ˚C 35 بهمدت یک روز کارآمدترین تنش، در القای آندروژنز بود. بهترین تیمار تنش 2,4-D برای القای آندروژنز، غلظت 25 میلیگرم بر لیتر بود؛ که موجب ایجاد بیشترین ساختار چندسلولی شد. در تنش پلیاتیلن گلیکول نیز بیشترین تغییرات مطلوب با تیمار 84/0- مگاپاسکال مشاهده شد. pH های 5/6 و 7 سبب شروع تقسیم سلولی میکروسپورها و ایجاد ساختار چندسلولی شدند. پیشتیمار سانتریفیوژ با دور بالا، فقط سبب تولید میکروسپورهای متورم شد.
تنشهای دمایی,تنشهای شیمیایی,کشت میکروسپور,PEG-4000؛ 2؛ 4-D
https://jacb.ut.ac.ir/article_53817.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53817_2b78aca6fe368373f958c040a2cfa9da.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
تعیین محیط مناسب برای جوانه زنی غیرهم زیست بذرهای حاصل از خودگشنی ارکیدۀ فالانوپسیس رقم ‘کیوتو’
21
13
FA
پریسا
شکرریز
کارشناس ارشد، گروه باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهرشهر کرج، کرج
parisashekarriz@gmail.com
شیرین
دیانتی دیلمی
استادیار، گروه باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت
dianati@ut.ac.ir
محسن
کافی
استاد گروه مهندسی و علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
مسعود
میرمعصومی
مربی دانشکدۀ زیستشناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران
در این پژوهش جوانه زنی بذرهای حاصل از خودگشنی، درصد بقا و رشد پروتوکورم های ارکیدۀ فالانوپسیس رقم ‘کیوتو’ در کشت درونشیشهای و به روش غیرهمزیست بررسی شد. برای این منظور، از پنج نوع محیط کشت مختلف شامل وسین و ونت، موراشیگ و اسکوگ، یک دوم غلظت موراشیگ و اسکوگ، نودسون و فاست تغییریافته و تیمارهای افزودنیهای آلی شامل دو گرم پپتون، 15درصد شیر نارگیل استریل یا ترکیبی از هر دو آنها استفاده شد. بررسی نتایج جوانهزنی 30 روز بعد از کشت بذر نشان داد بهترین محیط کشت برای جوانهزنی بذرهای این رقم، محیط کشت نودسون تغییریافته تیمار ترکیبی پپتون همراه با شیر نارگیل (9/65درصد) دارد. محاسبۀ درصد بقا و رشد قطری پروتوکورمها 50 روز پس از کشت نشان داد بیشترین میزان بقای پروتوکورم در محیط کشت نودسون دارای تیمار پپتون (7/94درصد) وجود داشته و بیشترین رشد پروتوکورمها در محیط کشت فاست دارای تیمار ترکیبی پپتون همراه با شیر نارگیل (3/3 میلیمتر) رخ داده است.
بقا و رشد پروتوکورم,پپتون,جوانهزنی بذر,شیر نارگیل,کشت غیرهمزیست
https://jacb.ut.ac.ir/article_53818.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53818_b6247fc81bb1ab2cee3a19d0daf1bfb4.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
ارزیابی واکنش لاین های موتانت برنج (Oryza sativa L.) به تنش شوری در مرحلۀ گیاهچه ای
23
30
FA
زهرا
مجیدی
کارشناس ارشد، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
z.h.majidi@gmail.com
غلامعلی
رنجبر
دانشیار، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ali.ranjbar@gmail.com
نادعلی
بابائیان جلودار
استاد، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
najelodar@yahoo.com
نادعلی
باقری
استادیار، گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
a.bagheri@sanru.ac.ir
بهمنظور بررسی تأثیر جهشزاهای شیمیایی بر رقم برنج ’طارم محلی‘ در شرایط تنش شوری، بذور رقم برنج ’طارم محلی‘تحت تیمار دو موتاژن شیمیایی اتیل متان سولفونات (14 میلیمولار) و سدیم آزید (2 میلیمولار)، قرار گرفت و در نسل دوم بوتههایی که از نظر صفات مهم اقتصادی مطلوب بودند، انتخاب شدند. گیاهچههای حاصل از این بوتهها در نسل سوم با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل دوعاملی در قالب طرح پایۀ کاملاً تصادفی در سه تکرار، در دو سطح شوری صفر و 12 دسیزیمنس بر متر در محیط هیدروپونیک ارزیابی شد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که دو لاین موتانت حاصل از تیمار اتیل متان سولفونات در گروه متحمل قرار گرفتند که در مقایسه با شاهد (بدون اعمال موتاسیون) تحت تنش شوری بهتر عمل کردند و دو لاین حساس به شوری نیز تحت تیمار این موتاژن مشاهده شد، درحالیکه بیشتر لاینهای موتانت حاصل از تیمار سدیم آزید در تنش شوری مشابه با رقم شاهد عمل کردند. همچنین چند لاین حساس به شوری از این موتاژن شناسایی شد.
اتیل متان سولفونات,برنج,تنش شوری,سدیم آزید,موتاسیون
https://jacb.ut.ac.ir/article_53819.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53819_cef981baf34fdd5125b36ea5427b3db4.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات در برخی ژنوتیپ های کلزا با استفاده از روش های آماری چندمتغیره در دو شرایط رطوبتی
31
45
FA
مهدی
کاکایی
مربی گروه علمی مهندسی کشاورزی (ژنتیک و اصلاح نباتات)، دانشگاه پیام نور، تهران
mehdikakaei37@gmail.com
علیرضا
زبرجدی
دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه ؛ دانشیار، گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت بهخشکی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
zebarjadiali@yahoo.com
علی
مصطفایی
استاد، بخش ایمونولوژی، مرکز تحقیقات بیولوژیـ پزشکی، دانشگاه علومپزشکی کرمانشاه، کرمانشاه
amostafaie@kums.ac.ir
عباس
رضایی زاد
استادیار، بخش غلات، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، کرمانشاه
arezaizad@yahoo.com
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپهای کلزا توسط تجزیه و تحلیلهای چندمتغیره در دو شرایط رطوبتی (نرمال و تنش) تعداد 16 ژنوتیپ با آرایش طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار تحت دو شرایط در دانشگاه رازی در سال 1386ـ 1387 بررسی شد. تجزیه به عاملها در شرایط نرمال نشان داد که نه عامل اول درمجموع 1/89 درصد تنوع کل دادهها را توجیه کردند و همچنین در شرایط تنش هشت عامل اول درمجموع 05/86 درصد تنوع کل دادهها را توجیه کردند. تجزیۀ علیت برای عملکرد روغن براساس ترتیب اهمیت صفات و نیز نتیجۀ رگرسیون گامبهگام بهترتیب دو صفت پرولین در مرحلۀ اوایل گلدهی و ارتفاع در مرحلۀ اواسط گلدهی در شرایط نرمال و دو صفت ارتفاع در مرحلۀ اواخر گلدهی و میانگین طول خورجین در شرایط تنش خشکی را انتخاب کردند. تجزیۀ خوشهای براساس کلیۀ صفات در شرایط نرمال به روش WARD، ژنوتیپها را در سه گروه قرار داد و بیشترین فاصلۀ ژنتیکی بین ژنوتیپهای Sunday و Shiralee مشاهده شد. در شرایط تنش به روش UPGMA نیز ژنوتیپها در سه گروه قرار گرفتند و دورترین قرابت بین ژنوتیپهای Sahara و Sunday بهدست آمد. بنابراین، پیشبینی میشود که تلاقی ژنوتیپهای Sunday و Sahara با Shiralee بهترین دورگها را ایجاد و در نسلهای در حال تفرق تنوع مطلوبی برای برنامههای بهنژادی فراهم کند. <br />
تجزیۀ خوشهای,تجزیۀ علیت,تنش خشکی,روشهای آماری چندمتغیره,کلزا
https://jacb.ut.ac.ir/article_53820.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53820_e00b7a0802cd7528d934cc5eefe28c6b.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
ارزیابی پایداری عملکرد ژنوتیپ های جو با استفاده از روش GGE biplot
47
58
FA
سحر
صیاد
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج
sahar_sayad@ymail.com
منوچهر
خدارحمی
استادیار، بخش غلات، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، کرج
حمیدرضا
نیکخواه
مربی، بخش غلات، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، کرج
بهزاد
سرخیله لو
استادیار، بخش غلات، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، کرج
حمید
تجلی
کارشناس ارشد، بخش اصلاح بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی
منوچهر
طاهری
مربی، بخش اصلاح بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، ایران
فضلاله
حسنی
مربی، بخش اصلاح بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، ایران
مجید
طاهریان
مربی، بخش اصلاح بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، ایران
مهرداد
محلوجی
مربی، بخش اصلاح بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، ایران
این پژوهش برای تعیین پایداری عملکرد بر روی 18 لاین امیدبخش جو و دو لاین شاهد شامل نصرت و MB-86-5 در شش منطقۀ معتدل شامل کرج، اصفهان، بیرجند، ورامین، زرقان و نیشابور بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و در دو سال زراعی (1388ـ 1390) انجام شد. بعد از انجام تجزیۀ مرکب، تجزیۀ پایداری با استفاده از روش گرافیکی و چندمتغیره GGE biplot انجام شد. در این روش ژنوتیپهای 1، 2، 5 و 16 از پایداری بسیار بالایی برخوردار بودند. هچنین ابرمحیط بهترتیب شامل 1. کرج، ورامین و زرقان، 2. نیشابور و بیرجند و 3. اصفهان شناسایی شدند. برترین ژنوتیپها برای این سه ابرمحیط بهترتیب ژنوتیپهای 2، 5 و 16 هستند. بنابراین، با توجه به نتایج پژوهش حاضر، ژنوتیپهای 2 (Kavir/Badia/3/Torsh/9cr.279-07/Bgs/4/Karoon/Kavir) با میانگین عملکرد 626/6 تن در هکتار و ژنوتیپ 16 (ZBL-2640) با میانگین عملکرد 438/6 تن در هکتار بعد از ژنوتیپ شاهد (1) با میانگین عملکرد 492/6 تن در هکتار بهمنزلۀ سازگارترین ژنوتیپها شناخته و معرفی میشوند.
ابرمحیط,اثر متقابل ژنوتیپ × محیط,اقلیم معتدل,پایداری,سازگاری
https://jacb.ut.ac.ir/article_53821.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53821_3c2ce4c2d62c0ef8ccb954fdd7905024.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
بررسی تنوع صفات مورفولوژی، فنولوژی و عملکرد اسانس در جمعیت های چهارگونه بابونه Anthemis tinctoria, A. haussknechtii, A.pseudocotula A. Altissima در شرایط مزرعه
59
74
FA
محمد علی
علیزاده
دانشیار، بخش بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران
alizadeh202003@gmail.com
ساناز
یاریاب
دکارشناس ارشد، گروه باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
sanazyaryab@yahoo.com
علی اشرف
جعفری
استاد، بخش بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
aliashrafj@gmail.com
پروین
صالحی شانجانی
استادیار، بخش بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران
psalehi@rifr-ac.ir
بهمنظور بررسی صفات مورفولوژی و فنولوژی خصوصیات 24 جمعیت از چهار گونه بابونه از جنس<em>Anthemis</em> آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1390ـ 1391 در مزرعۀ ایستگاه تحقیقاتی البرز واقع در شهر کرج به اجرا درآمد. 13 صفت قطر طولی و عرضی تاج پوشش، سطح تاج پوشش، ارتفاع و تعداد گل در بوته، زمان گلدهی و برداشت، وزن تر و خشک سر شاخه، درصد و عملکرد اسانس، دمای تجمعی رشد روزانه زمان گلدهی و برداشت اندازهگیری و ارزیابی شدند. مقایسۀ میانگین بین چهار گونه نشان داد که گونۀ <em>A. tinctoria</em> بیشترین میانگین عملکرد اسانس و گونۀ <em>A. pseudocotula</em> بیشترین میانگین وزن سرشاخه، قطر تاج پوشش، ارتفاع گیاه نسبت به سایر گونهها را داشت. مقایسۀ میانگین بین جمعیتهای چهار گونه نشان داد که جمعیت گالیکش (<em>Anthemis haussknechtii</em>) بیشترین مقدار میانگین سطح تاج پوشش، ارتفاع گیاه، تعداد گل، و وزن تر سرشاخه؛ و جمعیت بانه2 (<em>Anthemis tinctoria</em>) بیشترین عملکرد اسانس را نسبت به سایر جمعیتها را داشتند. باتوجه به همبستگی مثبت بین صفات رویشی و زایشی گونههای جنس <em>Anthemis</em>، نتیجهگیری شد که عملکرد اسانس تابعی از صفات وزن تر و خشک سرشاخه، قطر تاج پوشش و ارتفاع بوته بود. با تجزیۀ خوشهای جمعیتهای چهار گونه جنس <em>Anthemis</em> به چهار گروه تقسیم شدند و لذا قرارگرفتن جمعیتها داخل هر گروه، دلیل بر خویشاوندی آنها بود.
بابونه,تاج پوشش,دمای تجمعی رشد روزانه (GDD),سرشاخه
https://jacb.ut.ac.ir/article_53822.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53822_91b3a52d7334c4e07f17467649999d91.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
برآورد ترکیب پذیری و هتروزیس در توده های خربزه و طالبی ایرانی از طریق تلاقی دای آلل
75
89
FA
محمود
رقامی
استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ولیعصر رفسنجان
mraghami@vru.ac.ir
محمدرضا
حسندخت
دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
mrhassan@ut.ac.ir
ذبیح الله
زمانی
استاد گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
zzamani@ut.ac.ir
محمد رضا
فتاحی مقدم
دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
fattahi@ut.ac.ir
عبدالکریم
کاشی
استاد گروه علوم باغبانی، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
akkashi@ut.ac.ir
برای برآورد وراثتپذیری، هتروزیس، ترکیبپذیری عمومی و خصوصی و رابطۀ بین آنها در صفات تعداد میوه در بوته، میانگین تعداد روز تا رسیدن نخستین میوه، عملکرد در بوته، میانگین وزن میوه و ضخامت گوشت میوۀ هفت تودۀ ملون ایرانی (’تاشکندی‘، ’خاتونی‘، ’میرپنجی‘، ’سوسکی سبز‘، ’گرمک‘، ’گلپایگان‘ و ’آران1‘) در یک طرح دایآلل کامل تلاقی داده شدند و هیبریدها برای ارزیابی صفات مورد نظر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. تجزیۀ واریانس صفات نشاندهندة تفاوت معناداری در میان دورگها بود، بنابراین برای تجزیۀ ترکیبپذیری روش نخست گریفینگ بهکار گرفته شد. میزان ترکیبپذیری خصوصی عملکرد در بوته از ترکیبپذیری عمومی آن بیشتر بود که نشاندهندة غالببودن عمل غیرافزایشی ژنهاست. اثرات ترکیبپذیری عمومی برای اغلب والدها در صفات ارزیابیشده معنادار بود. وراثتپذیری بالای خصوصی برای صفات تعداد میوه در بوته، میانگین وزن میوه، تعداد روز تا رسیدن و ضخامت میوه (بهترتیب 83/0، 82/0، 79/0 و 74/0) نشاندهندة اثر کم محیط بر این صفات و نقش بیشتر اثرات افزایشی بود. بیشترین وراثتپذیری خصوصی برای صفت تعداد میوه در بوته (83/0) برآورد شد. هتروزیس مطلوبی براساس والد برتر برای عملکرد در بوته مشاهده شد (78/15درصد)، بنابراین، با استفاده از تجمع ژنهای افزایشی و غیرافزایشی میتوان ارقام هیبرید برتر را برای صفات مهم زراعی خربزه اصلاح کرد.
ترکیبپذیری عمومی و خصوصی,عمل افزایشی ژن,گریفینگ,وراثتپذیری,هتروزیس
https://jacb.ut.ac.ir/article_53823.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53823_647aa37228b22526094abc226ac948fc.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
بررسی تحمل به خشکی هیبریدهای مونوژرم چغندر قند در شرایط کشت درون شیشه ای با استفاده از پلی اتیلن گلیکول (6000 PEG)
91
104
FA
الهه
غفاری
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت
e.gh67@yahoo.com
اباذر
رجبی
استادیار، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ بذر چغندرقند، کرج
abazar.rajabi@yahoo.com
علی
ایزدی دربندی
دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت
aizady@ut.ac.ir
فرانک
روزبه
مربی، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ بذر چغندرقند، کرج
fardalia@yahoo.com
رضا
امیری
عضو هیئت علمی پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران
ramiri@ut.ac.ir
رضا
امیری
دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
ramiri@yahoo.com
پژوهش حاضر بهمنظور ارزیابی میزان تحمل به خشکی هیبریدهای جدید مونوژرم چغندرقند با استفاده از پلیاتیلن گلیکول 6000، در شرایط کشت درونشیشهای انجام شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایۀ طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار، در مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ بذر چغندرقند (کرج) در سال 1392 انجام شد. تعداد 23 هیبرید جدید مونوژرم چغندرقند به همراه دو شاهد متحمل و معمولی در دو سطح نرمال (پتانسیل اسمزی صفر) و تنش خشکی (7/0- مگاپاسکال) کشت شدند. پس از شش هفته، صفاتی از قبیل طول ریشهچه و ساقهچه، وزن تر و خشک ریشهچه و ساقهچه، طول، وزن تر و وزن خشک گیاهچه اندازهگیری شدند. تجزیۀ واریانس دادهها نشان داد که اثر سطوح تنش و اثر متقابل ژنوتیپ در تنش برای تمامی صفات بررسیشده معنادار شده است. اثر ژنوتیپ نیز برای تمامی صفات بهغیر از وزن خشک ریشهچه معنادار شد. براساس نتایج حاصل از تجزیۀ خوشهای به روش Ward، هیبریدهای مطالعهشده تحت شرایط نرمال و تنش خشکی از نظر خصوصیات گیاهچهای بهترتیب در سه و چهار گروه مختلف قرار گرفتند که در شرایط نرمال هیبریدهای 2، 21، 22، 3، 23 و 20 و در شرایط تنش نیز هیبریدهای 13، 4 و 3 بهمنزلۀ گروه برتر شناخته شدند. همچنین بهمنظور مقایسۀ میزان تحمل به خشکی و غربال نهایی هیبریدهای متحمل و برتر، از شاخص تحمل به تنش (STI) استفاده شد و هیبریدهای 13، 22، 23، 21، 7، 4، 20 و 3 بهمنزلۀ متحملترین هیبریدها نسبت به تنش خشکی در مرحلۀ گیاهچهای معرفی شدند که در کارهای اصلاحی آینده میتوانند توسط پژوهشگران بهکار گرفته شوند.
ارزیابی,تنش,شاخص STI,شرایط آزمایشگاه,مونوژرم,هیبرید
https://jacb.ut.ac.ir/article_53824.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53824_c58262804a39fa402e65df8f7e6d8e57.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
مطالعۀ ژنتیکی دو گونۀ وحشی زعفران با استفاده از صفات مورفولوژی و نشانگر مولکولی RAPD
105
118
FA
بیتا
خوانساری نژاد
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
b_khansari@ut.ac.ir
محمدرضا
حسندخت
دانشیار، گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
mrhassan@ut.ac.ir
وحیده
ناظری
دانشیار گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکدۀ علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
nazeri@ut.ac.ir
در این پژوهش، تنوع ژنتیکی 25 ژنوتیپ زعفران ایرانی از سه گونۀ زعفران (<em>Crocus speciosus</em>، <em>Crocus cancellathus</em> و<em>Crocus sativus</em>) با استفاده از 16 صفت مورفولوژی و نشانگر RAPD ارزیابی شد. در صفات تعداد برگ در بوته، طول گلبرگ، وزن گل، ارتفاع ساقۀ گلدهنده و طول کلاله، گونۀ زعفران زراعی (<em>C. sativus</em>) با گونۀ <em>speciosus</em> متفاوت بود، ولی با گونۀ <em>cancellatus</em> تفاوت معناداری نداشت. از نظر صفات تعداد پوشش بیرونی و وزن خشک کرمها، گونۀ زعفران زراعی با گونۀ <em>cancellatus</em> متفاوت بود و با گونۀ <em>speciosus</em> شباهت داشت. 19 آغازگر تصادفی RAPD در انجام واکنش PCR بررسی شدند. درمجموع 276 باند در کل نمونهها تکثیر یافتند که از بین آنها 261 باند چندشکل بودند و ضریب کوفنتیکی 96/0r= بهدست آمد. تجزیۀ خوشهای براساس نوارهای چندشکل و با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش UPGMA انجام گرفت و نمونهها در حد تشابه 36/0 به چهار گروه مجزا تقسیم شدند. همچنین در این روش مانند صفات مورفولوژیک <em>C. speciosus</em> از دو گونۀ دیگر جدا شد. زعفران زراعی در حد تشابه 28/0 بهخوبی از دو گونۀ <em>cancellatus</em> و <em>speciosus</em> جدا شد.
تنوع ژنتیکی,زعفران,RAPD,UPGMA
https://jacb.ut.ac.ir/article_53825.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53825_1bc76877a0690666113131b896830384.pdf
دانشگاه تهران
به نژادی گیاهان زراعی و باغی
2383-3122
2382-9974
2
1
2014
05
22
چکیده های انگلیسی
1
9
FA
https://jacb.ut.ac.ir/article_53830.html
https://jacb.ut.ac.ir/article_53830_1d4229740d0fc0800d54449e581331ba.pdf